ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸੂਬੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ’ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਰਗੇ ਰੁਝਾਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨਵੇਂ ਢੰਗ-ਤਰੀਕੇ ਖੋਜ ਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋ ਰਹੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਫੌਰੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਮੋਡਿ਼ਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਲਈ ਟਿਕਾਊ ਭਵਿੱਖ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਾਉਣਾ, ਜਨ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਵੇ।
ਜੇ ਜਾਂਚ-ਪੜਤਾਲ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ-ਤਰੀਕੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਣ ਦੇ ਨਹੀਂ ਬਣਨਗੇ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਸਮੂਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦੀ ਸੋਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੰਨ-ਸਵੰਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ’ਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾੜੇ ਸਿੱਟੇ ਭੁਗਤਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਸਾਨੂੰ ਭਵਿੱਖੀ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਖਾਤਰ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣੀ ਪਏਗੀ।
ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸੂਬੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ’ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਰਗੇ ਰੁਝਾਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨਵੇਂ ਢੰਗ-ਤਰੀਕੇ ਖੋਜ ਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।